Had je die inkomsten maar niet moeten verzwijgen…

Als u, al dan niet bewust, inkomsten verzwijgt voor de fiscus, kunt u bij ontdekking op een navordering rekenen. U loopt echter ook al snel het risico dat de bewijslast wordt omgedraaid. Wanneer is dit volgens de rechter toegestaan?

Vergissen is menselijk. Ook in fiscaal opzicht is een vergissing zo gemaakt. Ons fiscale stelsel is nu eenmaal verre van eenvoudig. Toch kunt u zich hier niet achter verschuilen als u bij de aangifte een keer een fout maakt. Sterker nog, als de fiscus u van opzet verdenkt, kan deze in het ergste geval de bewijslast omdraaien. U moet dan aantonen dat het door de inspecteur geschatte inkomen niet klopt. Een bijna onmogelijke opgave, die u te allen tijde moet zien te voorkomen. Zeker nu de Hoge Raad onlangs de spelregels op scherp heeft gezet.

Eerst een informatiebeschikking …

Kan dat zomaar? De bewijslast omdraaien kan tegenwoordig inderdaad niet meer zo makkelijk. Bij een tekortkoming in uw boeken moet de inspecteur u voortaan eerst in de gelegenheid stellen dit te herstellen. Via een zogenaamde ‘informatiebeschikking’ vraagt hij dan alsnog om de juiste informatie. Pas als u die niet levert, kan hij de bewijslast omdraaien.

Geen aangifte gedaan? De fiscus kan dit traject omzeilen als blijkt dat u niet de vereiste aangifte heeft gedaan. Ook als u wél aangifte heeft gedaan (maar een onjuiste …) kan de inspecteur dit stellen. Hij moet dan wel aannemelijk maken dat u wist of kon weten dat uw aangifte niet klopte. Bovendien moet het bedrag dat u te weinig aan belasting heeft betaald zowel relatief als absoluut aanzienlijk zijn.

Hennep als lucratieve bijverdienste …

Maar geen hoogvlieger … Dat het bij ‘aanzienlijke’ bedragen echt niet alleen om multinationals gaat, bleek nog onlangs uit een uitspraak van onze hoogste rechter. Een belastingplichtige die keurig in loondienst werkte, kweekte als bijverdienste hennep en verkocht deze door aan coffeeshops. De man had zijn bijverdienste uiteraard niet aan de fiscus gemeld. Toen hij na een politieonderzoek tegen de lamp liep, kwam hem dit op een zeer forse navordering van de fiscus te staan. De Hoge Raad besliste of deze terecht was.

Inspecteur ruim van geest. In de betreffende zaak had de man € 33.000,- aan looninkomsten opgegeven. Volgens de politierechter had de man € 5.300,- aan extra inkomsten uit de hennepkweek gehad. De inspecteur zag het een stuk ruimer en schatte het voordeel op € 47.000,-. Daarbij stelde hij dat de man de vereiste aangifte niet had gedaan en dus zelf mocht bewijzen dat de navordering te hoog was.

Wat is ‘aanzienlijk’? De Hoge Raad was het met deze visie eens. Volgens eigen zeggen van de belastingplichtige had hij zo’n € 5.000,- aan neveninkomsten gehad. Dit leverde € 2.101,- aan extra te betalen belasting op, oftewel: 19% meer. Volgens de Hoge Raad was dit zowel absoluut als relatief aanzienlijk en dus moest de man maar bewijzen dat de aanslag te hoog was. Dat lukte dus niet.

Hoezo fout met grote gevolgen?

Maakt u opzettelijk een fout, dan dreigt het gevaar dat de inspecteur bij ontdekking de bewijslast naar u verschuift. Hij zal uw ‘vergissing’ dan afstraffen door niet te laag na te vorderen, met aan u de schone taak te bewijzen dat dit niet klopt. Dat is bij niet-aangegeven inkomsten een vrijwel onmogelijke klus.