Schenken
Het bedrag dat belastingvrij geschonken kan worden, is afhankelijk van de relatie tussen de schenker en de begiftigde. In ouder-kindsituaties is dit voor 2025 een bedrag van € 6.713. Door te schenken is het vermogen dat bij overlijden vererft, kleiner en daardoor zal er minder erfbelasting hoeven te worden betaald. Schenken wordt in deze zin wel eens beschouwd als een voorschot op de erfenis. Daarbij geldt meestal het uitgangspunt: eens geschonken, blijft geschonken.
Schenking < 180 dagen voor overlijden. In artikel 12 van de Successiewet 1956 is een regeling opgenomen voor schenkingen die binnen 180 dagen voor overlijden zijn gedaan. Deze bepaling luidt: “Al wat binnen 180 dagen aan het overlijden voorafgegaan is geschonken door een erflater, die ten tijde van dat overlijden in Nederland woonde, wordt, voor de regeling van de erfbelasting, geacht krachtens erfrecht door het overlijden te zijn verkregen.”
Uitzondering op de regel. Op schenkingen waarvoor de verhoogde vrijstelling geldt, is de 180-dagenregeling niet van toepassing. Wat houdt de verhoogde vrijstelling precies in? Dit is geregeld in artikel 33, onderdeel 5 van de Successiewet 1956: “Hetgeen wordt verkregen door een kind van de ouders, tot een bedrag van € 6.713, met dien verstande dat dit bedrag voor een kind tussen 18 en 40 jaar voor één kalenderjaar wordt verhoogd, mits op deze verhoogde vrijstelling in de aangifte een beroep wordt gedaan, tot een bedrag van € 32.195 of € 67.064, indien het bedrag is bestemd voor de betaling van kosten van een studie of de opleiding voor een beroep ten behoeve van dat kind en deze kosten aanzienlijk hoger zijn dan gebruikelijk.”
Schenking op het sterfbed . Is het nog mogelijk om op het sterfbed een schenking te doen waarbij een beroep kan worden gedaan op de verhoogde vrijstelling, dan is dat erg aantrekkelijk. Deze schenkingen worden namelijk niet fictief bij de nalatenschap opgeteld.
Erfenis hoger dan vrijstelling
Is de erfenis die een erfgenaam krijgt in totaal hoger dan de vrijstelling, dan moet de erfgenaam erfbelasting betalen en aangifte erfbelasting doen. Als er al schenkbelasting is betaald over een deel van de erfenis, berekent de Belastingdienst niet twee keer zo veel belasting. De Belastingdienst trekt namelijk een evenredig deel van de betaalde schenkbelasting af van de erfbelasting. Let op. Heeft de erfgenaam meer schenkbelasting betaald dan hij aan erfbelasting moet betalen, dan krijgt hij het verschil niet terug.
Voorbeeld Belastingdienst.Op 1 februari 2025 schenkt Elisabeth haar zoon Tom € 36.600. Tom betaalt daarover € 2.988 schenkbelasting. Elisabeth overlijdt kort daarna op 25 mei. Tom erft nog € 25.000. De totale erfenis die Tom krijgt, is € 25.000 plus de eerdere schenking van € 36.600. Bij elkaar € 61.600.
Vrijstelling. Voor Tom geldt als zoon een vrijstelling voor de erfbelasting van € 25.490. Na aftrek van de vrijstelling betaalt Tom 10% erfbelasting over € 36.110, dat is € 3.611. De Belastingdienst verrekent een evenredig deel van de al betaalde schenkbelasting met de erfbelasting die Tom nog moet betalen. Het evenredige deel van de schenkbelasting berekent de Belastingdienst als volgt: (€ 36.600 / € 61.600) × € 3.611 = € 2.145. € 3.611 -/- € 2.145 = € 1.466. De erfbelasting die Tom moet betalen is € 1.466.