Loon als bedrijfswinst: tellen uren mee voor urencriterium?

Ondernemer en werknemer?

Het komt bijv. voor dat door de gevolgen van de coronacrisis er ondernemers zijn die vanwege een onzekere toekomst (deels) een dienstbetrekking hebben vervuld of nog steeds vervullen. Onder bepaalde voorwaarden is het mogelijk om deze looninkomsten dan aan te merken als ondernemingswinst.

Werkuren als ondernemingsuren. Een van de voordelen hiervan is dat de gewerkte uren in loondienst meetellen als ondernemingsuren. U zult dan eerder voldoen aan het urencriterium, waardoor er recht bestaat op een aantal fiscale faciliteiten.

Meer voordelen. Daarnaast tellen de looninkomsten ook mee voor de MKB-winstvrijstelling (14% van de winst verminderd met de ondernemersaftrek) en mag u alle kosten die u speciaal gemaakt heeft voor het werk dat u in loondienst doet, aftrekken. Let op. De aftrek van de MKB-winstvrijstelling is beperkt. Het maximale tarief voor aftrek in 2022 is 40%.

Urencriterium. Als u als ondernemer voor de inkomstenbelasting gebruik wilt maken van de fiscale faciliteiten in de inkomstenbelasting, zoals de zelfstandigenaftrek, de startersaftrek, de oudedagsreserve en de meewerkaftrek, moet u kunnen aantonen dat u voldoet aan het urencriterium. Het urencriterium houdt in dat u per kalenderjaar minimaal 1.225 uur aan uw eigen onderneming heeft besteed. Daarbij moet u minstens de helft van uw werkzame uren aan uw bedrijf hebben besteed. Dit laatste geldt niet voor starters. Dit zogenaamde ‘urencriterium’ zult u bij twijfel zo nodig hard moeten maken.

In 2021 nog versoepeling. Voor 2021 geldt er een versoepeling van het urencriterium. Voor de periode van 1 januari 2021 tot en met 1 juli 2021 mag u ervan uitgaan dat u ten minste 24 uur per week aan uw onderneming heeft besteed, ook als dat feitelijk niet zo is. Voor het tot 800 uur verlaagde urencriterium voor startende ondernemers en arbeidsgehandicapten geldt dat in deze periode ten minste 16 uur per week aan de onderneming is besteed. Seizoensgebonden ondernemers waarvan de piek van de werkzaamheden normaal juist in de periode van 1 januari tot en met 30 juni ligt, mogen voor 2021 uitgaan van hetzelfde aantal uren als in de piekperiode van 2019.

Zelfstandigenaftrek. Met name de zelfstandigenaftrek is een fiscale faciliteit die u natuurlijk niet wilt missen. De zelfstandigenaftrek is een aftrekpost voor ondernemers in de inkomstenbelasting die ervoor zorgt dat u over € 6.310 (zelfstandigenaftrek 2022) van uw winst geen belasting betaalt.

Beperkt belastingvoordeel. Het belastingvoordeel van de zelfstandigenaftrek is beperkt. Het maximale tarief voor aftrek in 2022 is 40%. Dit betekent dat indien u in de hoogste belastingschijf valt (bij een belastbaar inkomen uit werk en woning van meer dan € 69.398), u minder aftrek krijgt. Zonder de beperking zou de aftrek namelijk 49,50% zijn. Voor 2021 bedraagt de zelfstandigenaftrek € 6.670. Het maximale tarief voor aftrek is in 2021 43%.

Looninkomsten aanmerken als winst

Winst uit onderneming. Heeft u winst uit onderneming en bent u daarnaast ook nog in loondienst werkzaam, dan is het onder bepaalde voorwaarden mogelijk om looninkomsten (belastbaar loon) aan te merken als ondernemingswinst.

Gevolg? Een gevolg hiervan is dat de uren van de dienstbetrekking meetellen voor het urencriterium.

Twee voorwaarden. Om loon uit dienstbetrekking aan te merken als winst uit onderneming moet u voldoen aan twee cumulatieve vereisten. Volgens vaste rechtspraak:

1. moet er een nauwe samenhang bestaan tussen de werkzaamheden verricht in de dienstbetrekking en de werkzaamheden verricht als ondernemer; en
2. moeten de werkzaamheden in dienstbetrekking in het geheel (qua tijd en geld) ondergeschikt zijn aan de werkzaamheden in uw onderneming.

Aandachtspunten. Indien er geen winst uit onderneming is, is absorptie niet aan de orde. Let op.  In het aangifteprogramma van de Belastingdienst vult u het belastbaar loon in bij Winst-en-verliesrekening, Opbrengsten, Loon dat bij de opbrengsten van deze onderneming hoort. De ingehouden loonheffing vult u in bij Specificatieloon dat bij de opbrengsten hoort. Er moet dus een nauwe samenhang bestaan tussen de werkzaamheden die u in dienstbetrekking verricht en die u verricht voor uw eigen onderneming. Met andere woorden: de werkzaamheden in dienstbetrekking moeten in het verlengde liggen van uw ondernemersactiviteiten. Dit moet u kunnen aantonen.

Voorbeeld.Een zelfstandige boekhouder die in loondienst de administratie verzorgt, verricht werkzaamheden die nauw samenhangen met zijn ondernemersactiviteiten. Een zelfstandige fysiotherapeut die in loondienst de administratie verzorgt, verricht geen werkzaamheden die nauw samenhangen met zijn ondernemersactiviteiten.

Niet ondergeschikt. Een bijzonder hoogleraar is in loondienst bij een universiteit en een ministerie. Daarnaast heeft hij een onderneming op het gebied van het internationaal en Europees belastingrecht. Er is sprake van een nauwe samenhang tussen de diverse werkzaamheden. In de aangifte inkomstenbelasting van 2014 geeft hij alle inkomsten, dus ook de looninkomsten die hij genoten heeft in loondienst, aan als winst uit onderneming.

De inspecteur is het hier niet mee eens. De hoogleraar stapt naar de rechter (ECLI:NL:RBGEL:2019:5612) .

Wat zegt de rechter? Dat er sprake is van een nauwe samenhang tussen de diverse werkzaamheden is niet in geschil. De rechtbank is echter van oordeel dat er geen sprake is van een situatie waarin de werkzaamheden in dienstbetrekking in het geheel van ondernemersactiviteiten een ondergeschikte plaats innemen. Omdat de omvang van de inkomsten uit de dienstbetrekkingen de inkomsten uit de onderneming ruimschoots overtreffen, is het loon geen winst uit onderneming.

Inkomen en uren. Een andere zaak die voor de rechter kwam (ECLI:NL:RBNHO:2018:8749) , betreft een docent saxofoon die in loondienst is en saxofoonles geeft als vrije beroepsbeoefenaar. In 2014 geeft hij alle inkomsten inclusief de looninkomsten aan als winst uit onderneming. De inkomsten en de daarmee gemoeide gewerkte uren zijn:

De inkomsten uit dienstbetrekking bedragen 46% van het totale bedrag aan inkomsten. Het aantal uren waarvoor loon is uitbetaald, bedraagt 28% van het totaalaantal gewerkte uren. Op grond hiervan komt de rechtbank tot het oordeel dat er niet kan worden gezegd dat de werkzaamheden verricht in dienstbetrekking van bijkomstige aard zijn, ten opzichte van de werkzaamheden die in het kader van de onderneming zijn verricht. Financieel zijn de inkomsten nagenoeg gelijkelijk verdeeld (46% dienstbetrekking en 54% omzet). Maar ook gezien de tijdsbesteding is er geen sprake van een ondergeschikte betekenis van de werkwerkzaamheden uitgeoefend in loondienst (28%) ten opzichte van de ondernemerswerkzaamheden (72%).

Bewijslast ligt bij u

Zorg er daarom voor dat uw urenadministratie op orde is. Noteer (bij voorkeur) dagelijks uw werkzaamheden en de hiermee gemoeide tijd. Ook de nauwe samenhang tussen de werkzaamheden in dienstbetrekking en de werkzaamheden die u als ondernemer verricht, moet u goed kunnen beargumenteren. Zorg dat u zwart-op-wit van uw werkgever heeft welk werk u in dienstbetrekking verricht.