Wel of geen arbeidsovereenkomst? Als u iemand inhuurt om voor u te werken, sluit u vaak een arbeidsovereenkomst af. Degene die u inhuurt, is dan uw werknemer. Maar soms wilt u geen werknemer inhuren, maar een zelfstandige (zzp’er). De grens tussen wanneer er sprake is van een werknemer en wanneer van een zzp’er, is niet altijd even scherp. Onlangs heeft de Hoge Raad duidelijk gemaakt hoe bepaald moet worden of het contract dat u sluit een arbeidsovereenkomst is of niet.
Intenties zijn niet van belang
Overeenkomst van opdracht. Als u een zzp’er inhuurt, dan sluit u met diegene een overeenkomst van opdracht af. Meestal staat er in die overeenkomst dat het niet de intentie is van partijen om een arbeidsovereenkomst te sluiten. Let op. De Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2020:1746) heeft nu geoordeeld dat het niet langer van belang is wat uw bedoeling is. Tot voor kort werd dat wel altijd belangrijk gevonden.
Wat is er dan wel van belang?
Gemaakte afspraken. De Hoge Raad zegt nu dat er alleen gekeken moet worden naar wat u daadwerkelijk afspreekt. Als deze afspraken voldoen aan de eisen van een arbeidsovereenkomst, dan is daarvan sprake.
Arbeidsovereenkomst. In een arbeidsovereenkomst staan altijd ten minste drie kenmerkende bepalingen. Deze zijn:
- de verplichting om persoonlijk arbeid te verrichten;
- een verplichting om loon te betalen;
- er is een gezagsverhouding.
Als een van deze bepalingen ontbreekt, dan is er dus geen sprake van een arbeidsovereenkomst, bijv. als u afspreekt dat iemand zich vrij mag laten vervangen of als u regelt dat degene die u inhuurt, zelfstandig de werkzaamheden kan uitvoeren zonder dat u daarover het gezag uitoefent. Let op. Naast de beoordeling van wat er op papier wordt gezet, is het natuurlijk ook belangrijk dat de feitelijke uitvoering van de werkzaamheden in overeenstemming is met deze afspraken.
Als u werkt met zzp’ers
Goede afspraken maken. Zeker als zzp’ers bij u op (nagenoeg) dezelfde manier werken als uw werknemers werken, dan is deze uitspraak van de Hoge Raad van groot praktisch belang. Het is niet relevant dat het niet de bedoeling is (geweest) om een arbeidsovereenkomst aan te gaan. Het gaat er niet om hoe u en de door u ingehuurde persoon de overeenkomst noemen, maar om wat er daadwerkelijk is afgesproken. Het spreekt voor zich dat deze afspraken daadwerkelijk moeten worden nageleefd. Als de dagelijkse gang van zaken in uw bedrijf anders is dan wat er op papier staat, dan is de feitelijke situatie beslissend voor de beoordeling of er sprake is van een arbeidsovereenkomst.
Modelovereenkomsten. Als u een zzp’er wilt inhuren, dan is het verstandig om gebruik te maken van een modelovereenkomst. Er zijn meerdere modelovereenkomsten, dit zijn contracten die door de Belastingdienst zijn goedgekeurd. Als u deze gebruikt en de feitelijke werkzaamheden komen overeen met wat er op papier is afgesproken, dan is er geen sprake van een arbeidsovereenkomst. U voorkomt hiermee het risico op een naheffing van loonbelasting en premies werknemersverzekeringen.